Irena Sendler (15 February 1910 ? 12 May 2008)
Zij zocht nooit de schijnwerpers op, liet zich voor niemands kar spannen en bleef tot aan haar einde een lichtend voorbeeld voor velen, een onbekend voorbeeld dat wel, maar zeker een voorbeeld. Een eerste en laatste internationaal eerbetoon viel haar pas vorig jaar te beurt toen zij genomineerd werd voor de Nobelprijs van de Vrede, maar tot scha en schande van het Nobelprijscomit? gepasseerd werd door de gebuisde politicus en zelfverklaarde klimaatprofeet Al Gore.
Het huiveringwekkende palmares van een vrouw als Irena Sendler moest het afleggen tegen de paniekcultiverende verfilming van een gehyped buikgevoel. Als degradatie van de Nobelprijs en als miskenning van ?chte uitzonderlijke mensverheffende verwezenlijkingen kon dat tellen. Een pijnlijke vaststelling dus, een ?chte onaangename waarheid.
Irena Sendler was een Poolse verpleegster die er eigenhandig in geslaagd is om tijdens de Tweede Wereldoorlog meer dan 2,500 Joodse kinderen uit de klauwen van de nazi?s te redden door hen tijdig uit het getto van Warschau te smokkelen en bij vrienden en kennissen elders in Polen onder te brengen. De rest van haar leven wijdde zij aan het alles in het werk stellen om die kinderen met hun families te herenigen, met wisselend succes, daar het merendeel van hun familieleden door de nazi?s omgebracht was in de kampen.
In 1943 werd Sendler door de nazi?s betrapt en naar Treblinka gedeporteerd om er maandenlang gefolterd te worden. Zij weigerde ? zelfs onder foltering ? de namen van de geredde kinderen te geven en werd uiteindelijk door de nazi?s ter dood veroordeeld. Gelukkig voor haar ?n de kinderen werd ook zij op haar beurt door verzetslieden gered, maar in plaats van nadien de schaduw op te zoeken en onder te duiken, zette zij haar werk gewoon verder. Ook na Treblinka zal zij nog honderden Joodse kinderen redden uit het getto.
Sendler schreef de namen van de kinderen die ze bevrijdde op kleine briefjes die ze begroef. Zo hoopte ze dat de kinderen en hun ouders elkaar na de oorlog weer zouden vinden, maar de meeste kinderen zagen hun ouders nooit meer. Het Holocaust-instituut Yad Vashem onderscheidde Sendler in 1965 met de eretitel ?Righteous of the nation?. Het Poolse communistische bewind verbood haar aanvankelijk naar Tel Aviv te reizen om de eretitel in ontvangst te nemen. Dat kon zij uiteindelijk pas in 1983.
